عنوان :آثارمعنوی روزه ‘ رمضان زمینه ساز خودسازی با تبدیل صفات منفی به مثبت وارتقاء ابعاد مثبت با خدا باوری" 

ادیان گوناگون در قرون متمادی هریک راه وروش وآئین‌های خاصی رابرای پرهیزکاری برپیروان خود واجب دانسته‌اند. ازجمله این آموزه‌های دینی روزه است که درادیان، آئین‌ها وسرزمین‌های مختلف،شکل‌های گوناگون وگاه بسیارمتفاوت به خود گرفته است.

روزه ضمن وجوب درادیان الهی، انگیزه فطری - انسانی نیزداشته ودارد، چون بشر تعالی طلب نمی‌خواسته بازندگی مادی تاسطح حیوانات تنزل کند و یکسره محکوم تمایلات و شهوات حیوانی باشد،روزه را وسیله وسپری برای مقاومت در برابر این گونه تمایلات قرارداده تا خودرابه کمال برساند. فلذا روزه درمیان ادیان الهی،تاریخی بس طولانی دارد و از جمله عبادات دیرینی است که برخی پیدایش آن را برابر بارانده شدن آدم وحوا از بهشت می‌دانند. وامابه اختصار درپاسخ به اینکه‘ روزه چیست وچه آثاری برفردوجامعه دارد؟

روزه فرمانی اللهی درجهت اجتناب از محرمات وعمل به واجبات است‘که فرد روزه دار در تمام زمینه‌ها در صوم می باشد وتنها نصیب فرد در پایان روز یا ماه فقط تحمل گرسنگی نبوده باشد آنگاه روزه درحکم انسان سازباتبدیل فرد معیوب به سالم وفرد سالم به کامل است وابزاری برای سنجش اخلاص عمل،اصلاح خلق و خوی باپرهیز ازعصبانیت و پرخاش  تساوی دارا ونداربا گشایش باب انفاق و بخشش، آزمایش نفس باپرهیزازآنچه برای بدن به نوعی ضروری ولازم است از سحرگاهان تا مغرب و...، زکات بدن وسپر آتش با دوری از تمنییات وخواسته‌های نفسانی است تا زمینه پرهیز از حرام را فراهم آورد.

 طبق بررسی‌های که در حوزه سلامت روان بخصوص روانشناسی انجام شده؛ فرد با احساس گناه دچار اضطراب،دلهره ونگرانی وتشویش می‌شودوازآنجا که ازجمله ا هداف بهداشت روان رفع اضطراب ودلهره وافسردگی وایجاد آرامش وبردباری در ابعاد فردی واجتماعی است و در قرآن شریف آمده است که استعینوا بالصبر والصلاه ان الله مع الصابرین به نقل ازامام جعفرصادق(ع)منظور از صبر همان روزه است؛ فلذا با ورع و دوری از گناه، فرد احساس آرامش می‌کند.

 اطمینان قلبی و آرامش با یاد خدا که از جمله نماز و روزه است برقرار می‌شود و جامعه- طبق اعلام مسئولان مرتبط با مسائل اجتماعی آمار انحرافات، تصادفات، نزاع ودعواها و تخلفات در رمضان کاهش قابل توجهی داشته است- به آرامش و اطمینان می‌رسد زمانی که در آن گناه ‘ جرم و خلاف امکان بروز و ظهور نداشته باشد؛ پس با دعا آرامش و اطمینان فردی و اجتماعی عاید و حاصل می‌شود به ترتیبی که روزه‌دار با به کار بستن کامل این دستور الهی روحیه تقوی را در خود زنده می‌کند. و این مراقبت ثمر بخش و تمرین پیاپی در یک‌ماه نیروی بازدارنده از گناه در فرد بوجود می‌آورد و خصلت خودداری باترک عادات و اعمال غیرمفید و بعضا مضر، میسر می‌شود و پرهیزکاری در فرد ریشه می‌گیرد و با گذراندن این برنامه توأم با نماز و دعا توفیق می‌یابد که پس از یک‌ماه روزه، نیز پرهیزکارومتقی باقی بماند ورفتارهای نامقبول را رها نماید؛ بنابراین رمضان زمینه ساز خودسازی-مشارطه،مراقبه ومحاسبه- با تغییر خصائص منفی وتعالی ابعاد مثبت و خود باوری می شود.

 روزه به عنوان عبادت وعملی جامع وکامل باعث تقویت اراده، رشدروحیه طاعت پذیری عبدازمعبود‘صفای دل و پاکی، صبر و بردباری، قناعت و همدردی با فقرا؛ نظم و انضباط که به صراحت و دقت در روزه ملموس‌تر و عینی‌تر است می‌شود و روزه برکات و سودمندی‌هایی در تزکیه و پارسایی فرد و جامعه به‌علاوه اصلاح ناملایمات خانوادگی و اجتماعی نیز دارد.